Outdoor Giyim Seçimi Nasıl Yapılır?
Outdoor Giyim Seçimi Nasıl Yapılır?
Outdoor giyim ürünleri arasından bir alışveriş listesi yapmak hem keyiflidir hem de kendince bir zorluğu vardır. Özellikle yeni başlayanlar için doğada nasıl giyinileceğine dair önemli bilgi eksiklikleri olabiliyor. Bunu kapatabilmek için yazımızda özellikle katmanlama giyim metodu üzerinden birkaç örnek vereceğiz. Böylece kamp yapmadan ve doğaya çıkmadan önce neler giymeniz gerektiğini en kolay yoldan öğrenmiş olacaksınız.
Kamp zamanında ve doğa yürüyüşlerinde, rahat bir kıyafet içinde olmanız son derece önemlidir. Bu rahatlığın dışında vücut ısınızın sağlıklı bir şekilde korunması, mevsim şartlarından etkilenmeyecek biçimde giyinmek de bir o kadar kritiktir. Tüm bunları doğru biçimde yapabilmek için outdoor tutkunları giyim konusunda katmanlama denen türü tavsiye ederler. Peki katmanlama nedir? Kampçılar genellikle üç farklı katmandan oluşacak şekilde giyinirler. Bu katmanları kısaca şu şekilde açıklayabiliriz:
İç katman: En önce giyilen ve dolayısıyla tenimize ilk temas eden katmandır. Özellikle nem alışverişinin yoğun olduğu bu katta, vücudun nemle teması en az olmalıdır. Böylece vücut, ısı kaybından korunacaktır. İç katmandaki ürünün çabuk kuruyan, ıslandığında bile izolasyon yeteneğini koruyabilen, esnek ve dolayısıyla gün boyu rahat bir yapısı olması gerekir. İç katmandaki ürün nemi dışarıya seri bir şekilde verdikçe, vücudumuzun nemle olan teması en aza inecektir. Böylece daha sağlıklı vakit geçirmek de mümkün olacaktır. Outdoor tutkunları ve kampçılar, iç katmanlarının olabildiğince hafif olmasını isterler. Böylece terleme gibi durumlarda ürünün fazla ağırlaşması da önlenmiş olur. Aksi halde ürün giderek ağırlaşacak ve konfor azalacak, daha fazla enerji tüketmek zorunda kalınacaktır. İç katmanda tercih edilecek termal giysilerin özellikleri, bu anlatılanlar doğrultusunda iyice gözden geçirilmelidir.
Orta katman: Özellikle yalıtım konusunun önem kazandığı orta katmandaki ürünlerin amacı, vücut ısınının uzun süreyle korunabilmesidir. Vücut sıcaklığının korunabilmesi için havadan yararlanılır. Isı noktasında en iyi izolasyon, hava tarafından sağlanır. Bu sebeple kampçılar ve outdoor tutkunları, orta katmanda havayı tutan malzemeye sahip ürünleri tercih ederler. Kimileri yün malzeme seçerken kimileri de sentetik malzemeler kullanabilirler. Orta katmanda en çok tercih edilen ürün, polar olarak bilinen ürünlerdir. Polar, sizi hem soğuktan korur hem de çok hafiftir. Su emseler bile kısa zaman içinde kuruyabilirler. Poların en büyük dezavantajı, sert ve soğuk rüzgarlara karşı sizi koruyamamasıdır. Bunun için bazı markalar farklı teknolojiler kullanmak durumunda kalmıştır. Mesela Gore-tex teknolojisinin üreticileri, iki ince polar arasına rüzgâr engelleyen bir tabaka daha ekleyerek Windstopper adında kumaşlar üretmişler bu sorunu çözmüşlerdir. Bu çözüm tahmin edeceğiniz gibi biraz pahalı bir çözümdür. Kampçılar orta katman için genellikle yelek, ceket gibi ürünler tercih ederler. Özellikle fermuarlı olmaları sebebiyle hava alışverişleri daha kolay olmaktadır. Orta katmanın üzerinde bir katman daha olacağı için, bu katmanın hareket kabiliyetinizi zorlaştırmaması gerekir. Zorlu hava şartlarında mont ya da parka gibi ürünler de kullanılabilmektedir. Kaz tüyü gibi daha doğal malzemeden üretilen ürünler hem daha hafif olacaktır hem de daha az yer kapladıkları için kamp konforunuzu artıracaktır. Kaz tüyünün pahalı olması sebebiyle kampçılar sentetik malzemelerden üretilmiş ürünleri de orta katman için kullanmaktadırlar. Sentetik malzemelerden üretilmiş ürünleri seçerken hava alışverişlerinin olmasına, hafif olmalarına ve hareket kabiliyetini engellememesine dikkat edilmelidir. Dryloft tipindeki kumaşlar hem suyu az geçirmeleri hem de hafif olmaları sebebiyle daha çok tercih edilmektedir.
Dış katman: Bu katmanın en büyük özelliği, koruyucu olmasıdır. Dış katman sizi nelerden korur? Yağmurdan, kardan, çamurdan, doludan, rüzgârdan. Bu sebeple dış katmanda vücudumuzun üst noktası için parka, uzun mont ya da uzun ceket tercih edilir. Altta ise pantolon veya tulum kullanılabilir. Üstümüzde de altımızda da hareket kabiliyetimizi zorlaştırmayacak ürünler seçmeye özen göstermemiz gerekiyor. Aksi halde her ne kadar koruyuculuk özellikleri güçlü olsa da konforsuzluğu sebebiyle daha fazla enerji tüketmemize sebep olabilirler. Doğada enerji, en önemli yakıtımızdır. Gereksiz israfı bizi yarı yolda bırakabilir. Böylece kampın tadını çıkaramayız ve geriye hoş bir hatıra bırakamayız. Dış katmanda en çok tercih edilen malzeme Gore-tex’tir. Su geçirmeyen, son derece sağlam, uzun ömürlü ve konforlu bir malzeme olan Gore-tex’in diğer malzemelere göre pahalı olduğunu da belirtmek gerekiyor. Hangi malzeme seçilirse seçilsin, nefes alabilir ve su geçirmez kumaşlardan üretildiğine dikkat etmek gerekiyor. Çok soğuk iklim koşullarında Gore-tex ürünlerin yanı sıra kaz tüyü ya da sentetik parkalar da tercih edilebilir. Özellikle doğada uzun yürüyüşlere çıkanların, tırmanışçıların, dağcıların ve kampçıların gözdesi her ne kadar pahalı olsa da Gore-tex outdoor ürünleridir.
Şapka, eldiven, tozluk: Outdoor giyim seçimi yaparken katmanların dışında bazı aksesuarlara da ihtiyacınız var. Bunlar özellikle yeni başlayanların çok önemsemediği şeyler olsa da doğadaki tecrübe arttıkça ne kadar önemli oldukları anlaşılacaktır. Şapka, sizi güneş ışığından ya da mevsimin sürprizlerinden (yağmur, kar, dolu ve hatta rüzgâr) koruyuculuk özelliği vardır. Şapka dışında bere de tercih edilmektedir ancak bu ürünleri seçerken hava alışverişi özellikleri mutlaka incelenmelidir. Kafamızı sürekli yüksek sıcaklıkta tutmak, sağlığımız için asla tavsiye edilmez. Hava alabilen ama elbette havayı alırken üşütmeyen bir malzeme tercih edilmelidir. Çok soğuk havalarda ya da sert mevsimlerde kafamızın tamamını saran kar maskeleri ya da balaklava denen ürünler tercih edilebilir. Bu ürünleri tercih ederken denemeli, konforunu gözden geçirmelisiniz. Özellikle klostrofobisi olan doğa tutkunları, kafalarının tamamen sarılmasından rahatsızlık duyabilirler. Bir diğer önemli ürün, eldivenlerdir. Islandığında ağırlaşacağı göz önünde bulundurulursa, eldiven almanın ne kadar önemli olduğu görülecektir. İyi bir eldiven, tıpkı diğer outdoor giyim malzemeleri gibi hava alışverişinde yetenekli olmalıdır. Eldivenin yanı sıra mitten denilen tek parmaklı (baş parmak dışında tüm parmakları bir arada tutan eldiven türü) eldivenler de tercih edilmektedir. Outdoor giyim seçiminde son önemli malzeme tozluklardır. En iyi, en pahalı ve en konforlu ayakkabıyı bile seçseniz; yağmur suyunun ve karın yoğun olduğu bölgelerde güçsüz kalacaktır. Ayakkabınızla pantolonunuz arasındaki boşluğa kar, yağmur, toz, toprak, taş girmemesi için iyi bir tozluk seçmelisiniz. Tozluğunuzu seçerken mutlaka ayakkabınızla birlikte deneyin ve konforu gözden geçirin. Uzun tozluklar olduğu gibi kısa tozluklar da vardır. Yapacağınız kamp programına göre seçiminizi yapabilirsiniz. Çok soğuk ve sert mevsimlerde, karla olan teması engelleyebilmek adına uzun tozluklar tercih edilmektedir. Tozluğunuzu seçerken nefes alabilir ve su geçirmez olmasına özen göstermelisiniz. Söz konusu özen, outdoor giyimin tüm katmanlarında en önemli meseledir. Su geçiren ve nefes almayan malzemeler sizi çok yoracak, doğada geçireceğiniz zaman oldukça sıkıntılı olacaktır.
İç katman, orta katman ve dış katman için alacağınız outdoor giyim ürünleri ne kadar uzun ömürlü ve sağlam olursa, cebinizden uzun vadede daha az para çıkacaktır. Bunun için "bir kere alayım, en iyisini alayım” düşüncesi makuldür. Ancak bir kere alırken de, yanlış bir ürün almamak için yukarıdaki tüm özellikleri ve kamp planınızı iyi düşünmeniz gerekmektedir. Sonrasında gelsin neşeli ve heyecanlı kamp günleri…