Çadır, Uyku Tulumu ve Mat Seçimi Nasıl Yapılır ?
Çadır, Uyku Tulumu ve Mat Seçimi Nasıl Yapılır?
Çadır, uyku tulumu ve mat, her kamp tutkunu için en kritik ihtiyaçlardır. Nasıl bir yerde barınacağınız, uykunuzu sağlıklı biçimde almanız ve topraktan gelen soğuğu vücudunuzun hissetmemesi son derece önemlidir. Bunun için araştırarak, tecrübeli insanlara sorarak ve internetteki videoları izleyerek bilgi toplayabilirsiniz. Bu yazımız; çadır, uyku tulumu ve mat seçerken zorlanan, zaman kaybetmek istemeyen ve doğayla baş başa kalmak için sabırsızlanan kamp tutkunlarının işini bir hayli kolaylaştıracak.
İyi bir çadır seçerken nelere dikkat etmek gerekir diye düşünüyorsanız, aslında bu soru tek başına yeterli değildir. Güçlü ve pratik bir çadır için başka sorulara da ihtiyaç vardır: Çadırı ağırlıklı olarak hangi mevsimde kullanacaksınız? Çadırda tek başınıza mı yoksa birkaç arkadaşınızla birlikte mi kalacaksınız? Çadırınızı sırt çantasında ne kadar süre taşımak zorunda olacaksınız? Yanınıza çok fazla mı ekstra malzeme alacaksınız? Çadır havalandırması, pencere, kapı gibi özellikler sizin için ne kadar önemli? Çadır üretiminde kullanılan malzeme konusunda yeterince bilginiz var mı? İşte bu sorulara verilecek cevaplar, sizi hiç kuşkusuz en kaliteli ve doğru çadıra götürecektir. Burada önemli olan bir başka nokta, ihtiyacınız olan çadırla kaliteli çadırı buluşturmak. Bazen kamp severler çok fazla para ödeyerek aslında hiç ihtiyaçları olmayan büyüklükte ve özellikte bir çadır alabiliyor, sonrasında da çok zorlanıyorlar. Oysa yukarıdaki soruları bir yönlendirme olarak kabul ederseniz, tam ihtiyacınız olan çadıra ulaşabilirsiniz.
Sizi yarı yolda bırakmayacak, güven verecek ve en önemlisi de ferah bir ortam sunacak çadırın ilk özelliği kesinlikle su geçirmez bir tabana ve kumaşa sahip olması. Mevsim ne olursa olsun hava sürprizlerle doludur ve çadırınızın su alması kamp planınızı alt üst edebilir. İkinci özellik, mümkün olduğunca sağlıklı bir havada barınabilmek için nefes alabilen bir kumaş seçmektir. Böylece içerde kaldığınız süre boyunca oksijen alışverişiniz de kaliteli olacaktır. Pencereler önemlidir çünkü çadırınızın özellikle de sıcak zamanlarda havalanmaya ihtiyacı vardır. Doğa her an bize kolay koşullar sunmaz, bazen de işler zorlaşabilir ya da çok konforlu olmayan bir arazide kamp yapmanız gerekebilir. Maceraperestler gayet iyi bilirler ki bir b planı olmadan yola çıkılmaz. Bunun için alacağınız çadırın poller malzemesi alüminyum, çadır kazıkları ise sağlam olmalıdır. Kimi kamp tutkunları çadırda tek giriş değil, çift giriş isteyebilir. Seçiminizi yaparken buna dikkat etmelisiniz. Dinleneceğiniz ya da uyuyacağınız yerin dışında, ekstra malzemelerinizi koyabileceğiniz bir bagaj alanına da ihtiyacınız var. Bu durumda çadırınızın bagaj alanını da önemsemeniz gerekiyor. Özellikle kış mevsiminde ve karlı bir havada kamp yapacaklar için çadırda kar eteklerinin bulunması önemli. Kar eteği; karlı bir zeminde çadır kazığı kullanmadan çadırı sabitlemek için kullanılır ve çadırın etrafında bulunur. İçeriye soğuk hava girişini engeller ve hem sağlıklı hem de konforlu bir alan sunar.
Çadır kapasitesini belirlemek için şu maddelere dikkat etmenizi öneriyoruz:
a) Çadırda kalacakların fiziksel özellikleri
b) Yanınızdaki çocuk sayısı
c) Yanınızdaki hayvan sayısı
d) Klostrofobi sıkıntısı ya da astım gibi hastalıklar
Üç çeşit kamp çadırı vardır. Şimdi de kısaca onları tanıyalım.
1. Üç mevsim: İlkbahar, yaz ve sonbahar için uygundur. Genellikle hafiftir. Yeni başlayanlara önerilir. İç + dış tenteli ya da sadece iç tenteli modelleri vardır.
2. Dört mevsim: Rüzgâra, yağmura ve kara üç mevsim modellere göre daha dayanıklıdır. Zorlu hava koşullarında tercih edilebilir. Birçok modelinde su geçirmez kumaş kullanılır.
3. Beş mevsim: Tüm mevsimlerde ve hava koşullarında güvenle kullanılır. Kumaşları ve diğer malzemeleri son derece sağlamdır. Genellikle oval tasarıma sahiptirler, böylece üzerlerinde yağmur ve kar birikmez. En zorlu şartlarda bile ferah bir barınma ortamı sunar.
Kamp çadırı seçiminizi yaptıktan sonra sıra geliyor uyku tulumuna. Öncelikle kamp yapacağınız coğrafyaya ve mevsime uygun bir uyku tulumu seçmeniz gerektiğini unutmayın. Tulumları incelerken Avrupa Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen 4 farklı konfor değeri göreceksiniz.
1.Üst limit (Upper limit - Tmax): Standart bir erkeğin terlemeden uyuyabileceği maksimum ısı değeridir. Başlık ve fermuar açık, kollar dışarıda olduğu düşünülür.
2.Konfor (Comfort - Tcomfort): Standart bir kadının fermuar ve başlık kapalı iken rahat bir biçimde uyuyabileceği ısı değeridir.
3.Alt Limit (Lower limit - Tlimit): Standart bir erkeğin cenin pozisyonunda 8 saat boyunca hiç bölünmeden uyuyabileceği ısı değeridir.
4.Extreme (Textreme): Standart bir kadının 6 saat boyunca hipotermi riski olmadan (vücut ısısı 35C’nin altına düşmeden) uyuyabileceği ısı değeridir. Donma riski vardır.
Yazlık uyku tulumu: +5 derece ve üstü
3 mevsim uyku tulumu: -5 ila + 5 derece arası
Kışlık uyku tulumu: -23 ila -5 derece arası
Ekstrem uyku tulumu: -23 ve daha düşük
Bu değerlerde standart erkek 25 yaşında, 1,73 m boy ve 73 kg; standart kadın ise 25 yaşında, 1,60 m boy ve 60 kg ağırlıkta kabul edilir. Uyku tulumunuzu seçerken kendi ölçülerinizi göz önüne almalısınız. Gideceğiniz yerin gece en düşük sıcaklık ortalaması 1-2 C veya üstü ise yazlık uyku tulumu; soğuk bir yere gidiyorsanız (+2 ile -12 C arası) 3 mevsim uyku tulumu, sert soğukların olduğu yüksek bir yere gidiyorsanız (-12 ile -23 C arası) kışlık uyku tulumu, oldukça sert hava şartlarının olduğu bölgede kamp yapacaksanız (-23 C ve altı) kışlık veya ekstrem uyku tulumu seçmeniz gerekiyor.
Uyku tulumları 2 farklı malzemeden üretilir: kaz tüyü ve sentetik. Kaz tüyü; hafiftir, daha iyi sıcaklık performansı sağlar, az yer kaplar, ısı yalıtımı yüksektir, ömür boyu kullanılabilir. Bunların yanı sıra bazı dezavantajları vardır. Neme ve ıslaklığa dayanıksızdır, ıslandıkları zaman ısı izolasyonu özelliklerini kaybedebilirler, kurumaları oldukça fazla zaman alır, nemli ortamda çabuk ıslanabilirler, fiyatları yüksektir, belirli aralıklarla bakım ve temizlik gerektirir, temizlik esnasında deterjanla yıkanırlarsa tüm özelliklerini kaybedebilirler.
Sentetik uyku tulumları kolay su tutmazlar ve dolayısıyla kuru kalırlar. Islandıklarında bile ısı izolasyonlarını korurlar. Çamaşır makinesinde yıkanabilirler ve çabuk kururlar. Fiyatı kaz tüyüne göre daha uygundur. Dezavantajları ise şöyle; hacimleri büyük olduğu için çok yer kaplarlar, ağırdırlar, zamanla aşınabilir ve özelliklerini kaybedebilirler, kaz tüyüne göre daha serttirler.
Uyku tulumunuzu seçtikten sonra sıra geliyor mat seçimine. Matlar özellikle uyku sırasında size iki önemli fayda sağlar: konfor ve yalıtım. Tek başına bir uyku tulumu konfor adına rahatsız olacaktır. Üstelik yerden gelen soğuğu da doğrudan size hissettirecektir. Matlar bilhassa bunun için üretilir. İyi bir mat hem uyku konforunuzu artırır hem de zeminden gelen soğuğu emerek, sıcak ve keyifli bir uyku almanızı sağlar. Mat çeşitleri genellikle şöyledir: hava işe şişirilen, kendinden şişen ve köpük. Kamp matlarında yalıtım değeri R cinsinden belirtilir. En düşük yalıtım değeri 1, en yüksek yalıtım değeri ise 9,5’tur. Sıcak mevsimler için seçeceğiniz matın 1 ila 4 referans aralığında olması gayet yeterlidir. Kampa arabayla gidecekseniz ayrı, sırt çantasıyla gidecekseniz ayrı bir önemi vardır matlar. Özellikle çantayla gidenler hafif bir matı tercih ederler. Kısa, uzun ve standart seçenekleri olan mat boyu konusunda size kendi ölçüleriniz fikir verecektir. Önerimiz, kalça ve omuzlarınızın matın içinde kalacak uzunlukta olmasına dikkat etmeniz. 51 cm., 64 cm. ve 76 cm olan genişlik seçenekleri konusunda da yine vücut yapınızı göz önünde bulundurarak bir seçim yapmanız gerekiyor. Yatış biçimimiz ve vücut yapımız hem uyku tulumu hem de mat seçerken büyük öneme sahip.
Çadır kapasitesini belirlemek için şu maddelere dikkat etmenizi öneriyoruz:
a) Çadırda kalacakların fiziksel özellikleri
b) Yanınızdaki çocuk sayısı
c) Yanınızdaki hayvan sayısı
d) Klostrofobi sıkıntısı ya da astım gibi hastalıklar
Üç çeşit kamp çadırı vardır. Şimdi de kısaca onları tanıyalım.
1. Üç mevsim: İlkbahar, yaz ve sonbahar için uygundur. Genellikle hafiftir. Yeni başlayanlara önerilir. İç + dış tenteli ya da sadece iç tenteli modelleri vardır.
2. Dört mevsim: Rüzgâra, yağmura ve kara üç mevsim modellere göre daha dayanıklıdır. Zorlu hava koşullarında tercih edilebilir. Birçok modelinde su geçirmez kumaş kullanılır.
3. Beş mevsim: Tüm mevsimlerde ve hava koşullarında güvenle kullanılır. Kumaşları ve diğer malzemeleri son derece sağlamdır. Genellikle oval tasarıma sahiptirler, böylece üzerlerinde yağmur ve kar birikmez. En zorlu şartlarda bile ferah bir barınma ortamı sunar.
Kamp çadırı seçiminizi yaptıktan sonra sıra geliyor uyku tulumuna. Öncelikle kamp yapacağınız coğrafyaya ve mevsime uygun bir uyku tulumu seçmeniz gerektiğini unutmayın. Tulumları incelerken Avrupa Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen 4 farklı konfor değeri göreceksiniz.
1.Üst limit (Upper limit - Tmax): Standart bir erkeğin terlemeden uyuyabileceği maksimum ısı değeridir. Başlık ve fermuar açık, kollar dışarıda olduğu düşünülür.
2.Konfor (Comfort - Tcomfort): Standart bir kadının fermuar ve başlık kapalı iken rahat bir biçimde uyuyabileceği ısı değeridir.
3.Alt Limit (Lower limit - Tlimit): Standart bir erkeğin cenin pozisyonunda 8 saat boyunca hiç bölünmeden uyuyabileceği ısı değeridir.
4.Extreme (Textreme): Standart bir kadının 6 saat boyunca hipotermi riski olmadan (vücut ısısı 35C’nin altına düşmeden) uyuyabileceği ısı değeridir. Donma riski vardır.
Yazlık uyku tulumu: +5 derece ve üstü
3 mevsim uyku tulumu: -5 ila + 5 derece arası
Kışlık uyku tulumu: -23 ila -5 derece arası
Ekstrem uyku tulumu: -23 ve daha düşük
Bu değerlerde standart erkek 25 yaşında, 1,73 m boy ve 73 kg; standart kadın ise 25 yaşında, 1,60 m boy ve 60 kg ağırlıkta kabul edilir. Uyku tulumunuzu seçerken kendi ölçülerinizi göz önüne almalısınız. Gideceğiniz yerin gece en düşük sıcaklık ortalaması 1-2 C veya üstü ise yazlık uyku tulumu; soğuk bir yere gidiyorsanız (+2 ile -12 C arası) 3 mevsim uyku tulumu, sert soğukların olduğu yüksek bir yere gidiyorsanız (-12 ile -23 C arası) kışlık uyku tulumu, oldukça sert hava şartlarının olduğu bölgede kamp yapacaksanız (-23 C ve altı) kışlık veya ekstrem uyku tulumu seçmeniz gerekiyor.
Uyku tulumları 2 farklı malzemeden üretilir: kaz tüyü ve sentetik. Kaz tüyü; hafiftir, daha iyi sıcaklık performansı sağlar, az yer kaplar, ısı yalıtımı yüksektir, ömür boyu kullanılabilir. Bunların yanı sıra bazı dezavantajları vardır. Neme ve ıslaklığa dayanıksızdır, ıslandıkları zaman ısı izolasyonu özelliklerini kaybedebilirler, kurumaları oldukça fazla zaman alır, nemli ortamda çabuk ıslanabilirler, fiyatları yüksektir, belirli aralıklarla bakım ve temizlik gerektirir, temizlik esnasında deterjanla yıkanırlarsa tüm özelliklerini kaybedebilirler.
Sentetik uyku tulumları kolay su tutmazlar ve dolayısıyla kuru kalırlar. Islandıklarında bile ısı izolasyonlarını korurlar. Çamaşır makinesinde yıkanabilirler ve çabuk kururlar. Fiyatı kaz tüyüne göre daha uygundur. Dezavantajları ise şöyle; hacimleri büyük olduğu için çok yer kaplarlar, ağırdırlar, zamanla aşınabilir ve özelliklerini kaybedebilirler, kaz tüyüne göre daha serttirler.
Uyku tulumunuzu seçtikten sonra sıra geliyor mat seçimine. Matlar özellikle uyku sırasında size iki önemli fayda sağlar: konfor ve yalıtım. Tek başına bir uyku tulumu konfor adına rahatsız olacaktır. Üstelik yerden gelen soğuğu da doğrudan size hissettirecektir. Matlar bilhassa bunun için üretilir. İyi bir mat hem uyku konforunuzu artırır hem de zeminden gelen soğuğu emerek, sıcak ve keyifli bir uyku almanızı sağlar. Mat çeşitleri genellikle şöyledir: hava işe şişirilen, kendinden şişen ve köpük. Kamp matlarında yalıtım değeri R cinsinden belirtilir. En düşük yalıtım değeri 1, en yüksek yalıtım değeri ise 9,5’tur. Sıcak mevsimler için seçeceğiniz matın 1 ila 4 referans aralığında olması gayet yeterlidir. Kampa arabayla gidecekseniz ayrı, sırt çantasıyla gidecekseniz ayrı bir önemi vardır matlar. Özellikle çantayla gidenler hafif bir matı tercih ederler. Kısa, uzun ve standart seçenekleri olan mat boyu konusunda size kendi ölçüleriniz fikir verecektir. Önerimiz, kalça ve omuzlarınızın matın içinde kalacak uzunlukta olmasına dikkat etmeniz. 51 cm., 64 cm. ve 76 cm olan genişlik seçenekleri konusunda da yine vücut yapınızı göz önünde bulundurarak bir seçim yapmanız gerekiyor. Yatış biçimimiz ve vücut yapımız hem uyku tulumu hem de mat seçerken büyük öneme sahip.
Konforlu ve huzurlu kamp günleri dileriz.